Harem Arapçada ‘’yasaklamak’’ demek olan harama fiilinden türetilmiştir. Yasaklanan ve korunan anlamına gelir.
Haremde 300 den fazla oda ,9 hamam,2 camii,1 hastane, koğuşlar ve çamaşırlık vardır. Haremin pek az kapısı bulunmaktadır.
 |
| ARABA KAPISI - HAREM GİRİŞ KAPISI |
ARABA
KAPISI: 2. avluda Kubbealtı (divanhane) ile Zülüflü baltacılar Koğuşu
Kapısı arasında yer almaktadır. Araba kapısı ; haremde oturan bütün kadınların araba ile hareme girip çıktıkları kapı olmasından dolayı bu adı almıştır.
KUŞHANE KAPISI : Enderun avlusunda küçük oda koğuşunun yanındaki köşede Kuşhane Avlusu denilen küçük bir iç avlu bulunmaktaydı. (günümüze ulaşmamıştır.) Günümüzde harem çıkış kapısı olarak kullanılmaktadır.
 |
| KUŞHANE KAPISI -HAREM ÇIKIŞ KAPISI |
MEYİT KAPISI : Ölülerin çıkarıldığı kapı.
BİNİŞ YOLU VE
PERDE KAPISI : Şadırvanlı sofa’da Adalet
kulesinin kapısının karşısında bulunan kapıya PERDE KAPISI denir. Burası biniş
yoluna açılmaktadır.
Perde kapısı , yeni padişahın tahta çıkışı açısından ayrı bir önem taşırdı. Bu kapı cülusun (Osmanlı Devleti'nde padişah tahta çıkınca yapılan törene verilen addır.) ardından Eyüp’e giderek kılıç kuşanan yeni padişahın saraya girdiği kapıdır.
 |
| PERDE KAPISI |
ŞAL KAPISI; Tahta çıkan padişahın gelişinde bu kapıya çıkan yola yeni sultanın atının ayaklarının altına şallar serilirdi. Bu sebeple bu kapıya Şal Kapısı denirdi.
MUTLULUK KAPISI ; Şehzadelerin cülus töreni için giderken altın serperek geçtiklerinden Altın Yol adını alan koridordan Has Odaya girerler, burada tahta otururlar , devlet büyükleri ve Enderun halkı burada kendilerine bağlılıklarını sunar yani biat ederlerdi. Böylece şehzade Harem’ e padişah olarak geri gelirdi.
 |
| MUTLULUK KAPISI |
HAREM DAİRESİ BÖLÜMLERİ
Dolaplı Kubbe
Şadırvanlı Sofa
Karaağalar Mescidi
Karaağalar Taşlığı ve Dairesi
Cariyeler Koridoru
Cariyeler ve Kadın efendiler Taşlığı
Valide Sultan Taşlığı
Hünkar Hamamı
Hünkar Sofası
III. Murat Has odası
I.Ahmet Has odası
III. Ahmet Has odası –Yemiş Odası
Çifte Kasırlar
Mabeyn Dairesi ve Gözdeler Taşlığı
Havuz
Harem Mescidi
Altın Yol
Harem Çıkışı –Kuşhane kapısı
 |
| HAREM GEZİ PLANI |
Kaynak: Topkapı Saray Müzesi Rehperi
HAREM-Nurhan ATASOY
